به گزارش تحریریه، در روزهای گذشته، پس از آنکه «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مذاکرات وین، تصویری از جلسه با «رابرت مالی» مذاکرهکننده ارشد آمریکا منتشر کرد که در حال مذاکره درباره برجام بودند، برخی این تصویر را تداعیکننده عکس معروف استالین، روزولت و چرچیل در تهران سال ۱۳۲۰ دانستند؛ نشستی که از شاه برای حضور در در آن دعوت نشدهبود.
منتقدان، گفت وگوی نماینده آمریکا و روسیه درباره برجام و ایران را نه تنها نوعی تحقیر ملی ارزیابی میکنند که از نظر آنان این دیدار حتی با رویکرد و شعار «نه شرقی و نه غربی» در تعارض است.
«سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری روز دوشنبه ۱۲ دیماه که به سوالات خبرنگاران پاسخ میداد، این موضوع که روسها به نمایندگی از ایران در حال مذاکره با آمریکا هستند را رد کرد و گفت یک «سازوکار سه جانبه نیز بین ایران، چین و روسیه وجود دارد» و این خبرها حاشیهسازی است.
اگرچه روسیه در دولت روحانی به همراه چین همواره به عنوان سدی در برابر قطعنامههای پیشنهادی ترامپ در شورای امنیت عمل میکردند اما در ایران نگاه مثبتی به این دو کشور به ویژه روسیه وجود ندارد که این دیدگاه منفی را میتوان در اظهارات برخی نمایندگان مجلس آشکارا مشاهده کرد.
«حشمتالله فلاحتپیشه» رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به تازگی گفتهاست که در مذاکرات برجام، روسیه ابتدا نقش واسطه و میانجی را بازی میکرد، اما بهتدریج برای خود «حوزه و منافع برجامی» تعریف کرده است.
او افزود: «روسیه دوست راهبردی ایران نیست، و به عنوان کشوری که با ایران دشمن نیست رفتار میکند، اما دوست ایران هم نیست. در مقتضیات مختلف دیدیم که روسها ۶ رای را علیه ایران دادند و هم در شورای حکام و هم آژانس، زیرا منافعشان اقتضا میکرد و میکند.»
پس از دیدار اولیانوف و مالی، «جلیل رشیدی کوچی» نماینده مجلس یازدهم نیز تاکید کردهاست: «اینکه خروجی کار ما را روسها گزارش میدهند هم چندان درست و دقیق نیست. البته شاید سیاست روسها بر این اساس باشد اما قطعا موضعی که ما داریم، به صورت رسمی توسط تیم مذاکرهکننده و دولت اعلام میشود که آن قابل استناد است. شاید روسها از ظن خود یار ما باشند و از طرف خودشان این نتایج را اعلام میکنند.»
حال این پرسش به ذهن میرسد که کدام مواضع اعلانی روسیه و ایران در تناقض بوده که نماینده مردم مرودشت به آن انتقاد دارد؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین، روز ۸ دیماه، در نشریه «فارینپالیسی» نوشت که روسیه و چین ایران را وادار کردهاند که برخی خواستههای حداکثری خود را کنار بگذارد و گفتوگوهای وین بر اساس پیشنویسی که در شش دور مذاکره با دولت روحانی به دست آمده بود، شروع شود.
پس از طرح این مسائل، پایگاه خبری «نور نیوز» نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، در گزارشی نوشت اخبار مربوط به اینکه «روسیه و چین، ایران را متقاعد کردهاند برخی خواستههای حداکثری خود [در مذاکرات وین] را کنار بگذارد» درست است ولی این رویکرد به معنای «تن دادن مطلق» به نظرات روسیه و چین نیست، بلکه ایران با «با مشورت روسیه و چین» پیشنهادهایش را تعدیل کرد.
این در حالی است که «علی باقری کنی» تاکید کرده که «در هفته گذشته و در طی مذاکرات در موضوع لغو تحریمها و اقدامات هستهای به دو سند دست پیدا کردیم که این دو سند، دیگر سند به دست آمده در ۲۰ ژوئن (مذاکرات وین ۶) نخواهند بود بلکه دو سند جدید است که بر اساس مواضع ایران مبنای مذاکراتی خواهد بود که در آینده نزدیک در وین آغاز میشود.»
از نگاه تحلیلگران، در صورت تداوم این روند و چندصدایی در بیان مواضع ایران نه تنها مردم نسبت به نقش روسیه حساستر خواهند شد بلکه اعتماد خود را به تیم هستهای و دولت سیزدهم از دست خواهند داد. بنابراین انتظار میرود تهران سیاست مستقلتر و شفافی در این زمینه در پیش بگیرد.
پایان/
نظر شما